Fatima Azoum schrijft boek over veertig jaar Moskee Zeist

ZEIST De Zeisterse Fatima Azoum heeft de geschiedenis van de Marokkaanse moskee in een boek vastgelegd: Moskee Zeist, geschiedenis 1980-2021. De auteur is zelf actief binnen de islamitische gemeenschap in Zeist. Ze heeft onder meer de bibliotheek in de moskee opgebouwd.

Het is het boek van een ,,trotse Zeister moslima’’, zoals ze zelf zegt in haar voorwoord. Trots is ze op de eerste generatie moslims in Zeist: ,,hoe zij op wonderbaarlijke wijze zonder kennis van de Nederlandse taal en cultuur op een respectvolle manier hebben kunnen handelen en een eigen moskee hebben gerealiseerd.’’

ZEIST-WEST Azoum heeft de meeste gebeurtenissen rondom de moskee zelf meegemaakt. Het boek biedt daardoor een kijkje van binnenuit op de islamitische gemeenschap die samenkomt in de moskee in het hart van Zeist-West. Ze vertelt het verhaal van de Marokkaanse gemeenschap in Zeist, hoe die in de jaren ‘80 van de vorige eeuw moest strijden om een plekje waar ze konden bidden. 

RAMADAN Het begon met een gebedsruimte aan de Woudenbergseweg, waar alleen gebeden kon worden tijdens de Ramadan. Daarna volgde een reeks tijdelijke locaties; pas in 1983 kon een pand aan de Oude Arnhemseweg betrokken worden, waar nog veel aan gedaan moest worden. De groep Marokkaanse moslims die daarvan gebruik maakten bestond toen uit 127 gezinnen maar de groep groeide snel en het paste al snel niet meer. In winkelcentrum De Clomp kon - op de plek waar ook nu nog de moskee staat - een stuk grond gekocht worden van de gemeente en op 4 mei 1993 werd de eerste steen gelegd voor een eigen, nieuwe moskee. Nog in datzelfde jaar vond de officiële opening plaats.

INZAMELINGSACTIE De moskee bleek na een jaar of tien te klein en na lang aarzelen viel het besluit: uitbreiden was niet te doen, er moest een nieuwe komen. Een inzamelingsactie werd gestart en AZAR architecten maakt een ontwerp voor een gebouw met veel ruimte voor alle activiteiten die in een hedendaagse moskee plaatsvinden: een gebedsruimte op de begane grond en een gebedsruimte op de eerste verdieping, leslokalen en een activiteitenruimte op de tweede verdieping, een dienstwoning voor de imam, en nog meer. De architecten kozen voor een vormgeving die niet geënt is op moskeeën in andere delen van de wereld, maar past binnen de Nederlandse cultuur en de omgeving van het gebouw. Dit jaar is het tien geleden dat de nieuwe moskee officieel geopend werd. 

IN VREDE VERDER Azoum laat veel vrijwilligers aan het woord die vertellen over hun rol bij de moskee en over de rol van de moskee in de samenleving. Ook imam Si Ahmed Rabbaj vertelt uitvoerig en openhartig over de jaren vanaf zijn komst in 1992 tot zijn aftreden in 2012, na de sloop van de oude moskee. Een van zijn taken was om de gemeenschap te overtuigen van de noodzaak van een nieuwe moskee én donaties te verwerven. Dat was niet altijd makkelijk, maar, vertelt hij, uiteindelijk ,,ging de Zeister moslimgemeenschap in vrede samen verder.’’

UNIEK Wat begon met een stel Marokkaanse mannen die doordeweeks hard moest werken en hun gezin in Marokko hadden achtergelaten, is uitgegroeid tot een hechte groep. Oud-voorzitter van het moskeebestuur Mohamed Zaroualti zegt er dit over: ,,Vergis jullie niet: er bestaat geen andere gemeenschap zoals de Zeister gemeenschap. Je hoeft je mond maar open te doen en ze staan klaar voor je. We hebben met onze taalgebreken elkaar gesteund, begrip voor elkaar getoond en elkaar met respect behandeld. Met een brede glimlach kijk ik terug naar de goede oude tijden.’’ 

Moskee Zeist, geschiedenis 1980-2021 is te koop bij boekhandel Kramer & van Doorn aan de Slotlaan en bij Slagerij Elbaaouti halal aan de Steynlaan 88.