Opkomst van de deelauto is niet meer te stuiten

ZEIST Steeds meer mensen zien af van het bezit van een auto en stappen over op autodelen. Dat is met meerderen een auto gebruiken en langzamerhand wordt steeds duidelijker dat dit fenomeen niet meer is te stuiten. Het is een succes dat menigeen niet zag aankomen.

Wijlen Paul Nouwen had als directeur van de ANWB een antenne voor wat er onder de mensen leefde. In 1993 werd MyWheels als eerste autodeelbedrijf opgezet en Nouwen voorspelde dat dit niets zou worden. “Mensen willen hun eigen auto, met hun eigen dingetjes erin en hun eigen luchtje”, liet hij eens weten.
Ondanks dat Nouwen goed aanvoelde wat er in Nederland leefde op het gebied van mobiliteit zat hij er deze keer naast. Autodelen is namelijk al jaren in opmars en ook in 2022 zette de stijging door, blijkt uit het Dashboard autodelen 2022 van CROW-KpVV.

UIT HET LOOD

Volgens de gegevens staat in de helft van de 342 gemeenten in Nederland momenteel minimaal één deelauto. Nu lijkt dat niet veel, maar het beeld hangt totaal uit het lood want in de helft waar de auto’s staan wonen 13 miljoen van de ruim 17,6 miljoen Nederlanders. Zo bekeken heeft 73 procent 24 uur, 7 dagen per week binnen de eigen gemeente een deelauto staan. Zoomen we nog wat verder in dan beschikt een kwart van alle wijken in ons land over een deelauto, waarmee de helft van de Nederlanders 24/7 een deelauto ter beschikking staat. En wanneer we nog nauwkeuriger meten, blijkt rond 30 procent van de inwoners van ons land binnen 400 meter te kunnen beschikken over een deelauto.

GOEDE SPREIDING 

Dat een deelauto voor heel veel en steeds meer mensen elke dag ‘voor de pak’ staat, is belangrijk volgens CROW-KvVV. “Een goede spreiding van deelauto’s is cruciaal om de stap van niche- naar mainstreamproduct te maken”, laat het kennisplatform weten. Dit wordt ondersteund door cijfers. Uit onderzoek onder deelautogebruikers van CROW blijkt namelijk dat de meerderheid van de autodelers bereid is ongeveer 5 minuten te lopen naar de locatie van de deelauto. Het aantal deelauto’s dat Nederlanders per 100.000 inwoners ter beschikking staat, is in 2021 56,8 op 100.000 inwoners. Zeist loopt hier met 46,1 deelauto’s op 100.000 inwoners mee achter.

Koploper in gebruik is Amsterdam: het 5-minutencriterium geldt voor 95 procent van de hoofdstedelingen. Ook de gemeenten Haarlem, Utrecht en Leiden zitten boven de 90 procent.
Overigens goed om te weten: in deze statistieken zitten de zogeheten peer-to-peeraanbieders niet. Dat zijn particulieren die hun auto delen met anderen. De CROW-cijfers gaan over auto’s van de commerciële aanbieders in ons land, zoals GreenWheels, MyWheels, Snappcar en Oproepauto.

TECHNISCHE ONTWIKKELINGEN 

Volgens CROW-KpVV is de stijgende lijn die autodelen vooral de laatste jaren te pakken heeft vooral te danken aan technische ontwikkelingen. Die maken het mogelijk dat er geen sleutel meer aan te pas komt. “Je opent de auto met een app of een pas, vervolgens haal je de autosleutel uit het dashboardkastje. Er zijn zelfs deelauto’s waar geen sleutel meer aan te pas komt”, jubelt CROW-KpVV, dat zeer te spreken is over deze ontwikkeling. “Autodelen is een belangrijk instrument om beleidsdoelen te halen op het gebied van bereikbaarheid, leefbaarheid, sociale inclusie, klimaat, circulaire economie, volksgezondheid en ruimtelijke ordening. Deelauto’s zijn in de regel schoner dan privéauto’s, en autodelers rijden (netto) minder autokilometers. Daarmee is autodelen in alle gevallen duurzamer dan autobezit. Daarnaast zorgt een deelauto voor minder privéautobezit”, aldus het kennisplatform.

ROUNDTRIPPER 

Elke wereld heeft zijn jargon, zo ook die van de deelauto’s. En dat dit jargon doorspekt is met Engelse termen is tegenwoordig ook normaal. Hieronder een paar termen die regelmatig opduiken in artikelen rond deze materie nader belicht:

- Een grote groep autodelers doet dit volgens het principe dat community-based wordt genoemd. Hierbij gebruikt een vaste groep mensen één of meerdere deelauto’s in een gesloten pool. Hierbij valt volgens CROW-KvVV op dat deze groepen veelal een volledig elektrische of een half-elektrische auto (een hybride) inzetten.
- Er zijn ook de free-floating deelauto’s. Hierbij laten de gebruikers de deelauto achter op de plaats van bestemming in de wetenschap dat andere free-floaters er dan gebruik van kunnen maken.
- Roundtrip is het systeem waarbij de rijder van de dag de auto ergens ophaalt om die op dezelfde plek weer neer te zetten.
- Bij peer-2-peer aanbieders gaat het om particulieren die al dan niet in een besloten groep hun eigen auto ter beschikking stellen. Erg handig als je de auto niet elke dag gebruikt, want daardoor wordt de auto opeens een stuk kostenvriendelijker. Voordeel voor de eigenaar die ongetwijfeld zuinig is op zijn auto dat hij zelf kan bepalen wie bij de groep aanhaakt.
- De laatst bekende vorm wordt informeel autodelen genoemd. Hierbij maken gebruikers die elkaar doorgaans goed kennen gebruik van één auto van iemand uit de groep of desgewenst van meerdere auto’s. Voor deze vorm van autodelen wordt vaak geen geld in rekening gebracht.