Ministerie: ‘Ongewenste wildgroei WOZ-adviesbureaus’

ZEIST (LNP) Het is traditie geworden: op het moment dat mensen weten wat de WOZ-waarde van hun huis is, komen de bureaus onder de tegels vandaan om bezwaar te maken. De staatssecretaris en de Vereniging Eigen Huis (VEH) vinden dat deze wildgroei beteugeld moet worden.

Staatssecretaris Van Rij van Fiscaliteit en Belastingdienst is helemaal klaar met de adviesbureaus die Nederlanders helpen bezwaar te maken tegen de WOZ-beschikking. Deze bedrijven opereren veelal onder het credo ‘No cure, no pay’ en om die reden worden het NCNP-bureaus genoemd. De pijn van Van Rij zit hem vooral bij het gegeven dat de adviseurs gemeenten veel tijd en geld kosten. De bewindsman wil het proces anders inrichten, want dat scheelt tijd, geld en gedoe.

BEZWAAR

Voordat we verder gaan eerst de vraag: over welke aantallen hebben we het eigenlijk? Volgens gegevens van de waarderingskamer is er in 205.000 gevallen van de 9,2 miljoen zogenoemde WOZ-objecten op 1 januari 2021 (de gegevens over 1 januari 2022 worden in mei bekend) bezwaar bezwaar aangetekend. Dat is 2,5 procent. Ongeveer de helft van deze bezwaren (103.000) is gemaakt door een NCNP-bureau. In grofweg de helft van de gevallen wordt het bezwaar gehonoreerd, zo leren de cijfers over de afgelopen jaren.

Gemeenten informeren inwoners niet altijd voldoende

VINGER AAN DE POLS

In 2021 bedroegen de uitvoeringskosten van de Wet WOZ 171 miljoen euro en de uitbetaalde proceskostenvergoedingen (dit zijn de kosten die zijn uitbetaald aan de NCNP-bureaus) bedragen 18 miljoen euro. De NCNP-bureaus kosten de gemeenschap dus veel geld en ook de Vereniging Eigen Huis (VEH) vindt net als Van Rij dat er het nodige verbeterd kan worden, maar houdt tegelijk wel de vinger aan de pols. Want ja, verbeteren is prima, maar de rechten van de woningeigenaren moeten ook wel zijn geborgd. En aan de ene kant vindt de VEH dat de bureaus gemeenten niet te veel onnodig moeten belasten, maar aan de andere kant hebben veel gemeenten ook boter op hun hoofd door inwoners niet voldoende te informeren.

Er zijn momenteel rond zeshonderd NCNP-bureaus actief in Nederland

WAARDESTIJGING

Er zijn momenteel naar schatting rond zeshonderd NCNP-bureaus actief die veelal handig gebruik maken van de stress waarin veel mensen schieten zodra ze de WOZ-waarde van hun woning zien. Hans André de la Porte, woordvoerder van de VEH, zegt hierover: ,,Je kunt ook denken: ha fijn, ik heb er niets voor hoeven doen en ben toch rijker geworden, maar zo werkt het veelal niet. Veel mensen schrikken van de hoogte van de WOZ-waarde en vinden die niet terecht. Maar er wordt vergeten dat een waardestijging met gemiddeld 17 procent in 2021 helemaal niet vreemd is, want over dat jaar hebben we het. De peildatum voor de WOZ-beschikking is namelijk 1 januari 2022. En in 2021 was corona voorbij, er was nog geen oorlog in Oekraïne, de energieprijzen waren niet exorbitant gestegen, er was nog geen gierende inflatie en de rente was nog laag.”

’VERKEERD BEELD’

Daarnaast schotelen veel NCNP-bureaus volgens André de La Porte een verkeerd beeld voor. ,,Door de hogere WOZ-waarde hebben veel mensen de reflex: ik ga meer belasting betalen. Deze bureaus wakkeren dat gevoel aan. Maar dat valt best mee, zo blijkt uit onderzoek van ons. De gemiddelde WOZ-waarde is afgelopen jaar met 17 procent gestegen, maar de aanslag ozb stijgt met gemiddeld 5,1 procent. Veel gemeenten compenseren de fors gestegen woningwaarde namelijk met een verlaging van het belastingtarief.” (In bijgevoegd kader staat hier meer over). Hier komt bij dat bezwaar maken helemaal niet zo moeilijk is als dat de bureaus doen voorkomen. ,,Er zijn bureaus die gebruik maken van een paar standaard formulieren en deze kan iedereen heel eenvoudig vinden”, aldus André de La Porte.

VEH: ‘Gemeenten gebruiken woonlasten niet als melkkoe’
De WOZ-waarde is gekoppeld aan de onroerendezaakbelasting (ozb) en die bepaalt voor een belangrijk deel de woonlasten. De andere componenten zijn de rioolheffing en de afvalheffing. De WOZ-waarde is dit jaar gemiddeld 17 procent hoger dan in 2021, terwijl de rioolheffing gemiddeld met 2,9 procent is gestegen en de afvalstoffenheffing met 3 procent.
Een hogere WOZ-waarde zou in theorie kunnen leiden tot een hogere ozb-aanslag en daardoor hogere woonlasten, maar dat valt in de praktijk erg mee. De aanslag onroerendezaakbelasting (ozb) is met gemiddeld 5,1 procent gestegen en de woonlasten met gemiddeld 3,7 procent. Gemiddeld bedragen de woonlasten in ons land dit jaar 903 euro, waar dat in 2022 871 euro was. Zeist zit dit jaar op 884,34 euro aan woonlasten, hetgeen een stijging is met 0,8 procent ten opzichte van de 877,13 euro die het in 2022 was. De gemiddelde WOZ-waarde in Zeist is met 17,7 procent gestegen: van 439.000 euro in 2022 naar 516.703 euro dit jaar.
Alles bij elkaar is de Vereniging Eigen Huis (VEH) best tevreden over de manier waarop gemeenten dit jaar zijn omgesprongen met de woonlasten. Woordvoerder André de la Porte:”Er wordt wel gezegd dat de woonlasten een melkkoe zijn, maar dat blijkt niet uit ons onderzoek. Als je rekening houdt met de enorme inflatie van vorig jaar, dan zijn veel gemeenten hier keurig mee omgegaan.’’