Bakkerspaar maakt vlucht naar voren

ZEIST Misschien volgt Ad Stam (59) half januari wel een opleiding als buschauffeur en pakt Anita (57) haar oude vak weer op, als klinisch chemisch analist in een ziekenhuis. In de kantine achter hun bakkerswinkel willen ze vooral positief naar de toekomst kijken, niet zuur achterom. ,,Het is een rationele beslissing, maar het hakt er wel in.’’

Op de laatste zaterdag van het jaar sluit Bakkerij Stam voorgoed. ,,Dat voelt heel heftig’’, zegt Anita. De grootvader van haar man nam in 1958 Bakkerij Hoogenraad aan de Van der Merschlaan over en gaf zijn naam aan de zaak. In de jaren ‘70 nam zijn zoon Wim de zaak over. In 1993 kwamen Ad en Anita in de zaak. Hun dochter heeft dertien jaar op zaterdag in de bakkerij gewerkt, hun zoon reed jarenlang bestellingen rond.

VERSTANDIG Brood en banket van Bakker Stam staan goed bekend. Het is niet altijd gemakkelijk om personeel te vinden, maar bij Stam werken twee fulltime bakkers en acht parttime winkelmedewerkers. De loop zit er goed in. Toch is stoppen het enige, verstandige besluit, vertelt het ondernemersechtpaar. ,,Ons contract loopt af; voor gas moeten we zes keer zoveel betalen. De graanprijs gaat omhoog en de loonkosten stijgen. We hebben de broodprijs dit jaar twee keer moeten verhogen. Een verzesvoudiging van de gasprijs kunnen we niet doorberekenen aan de klant. 

We hebben alle mogelijkheden doorgelopen met de accountant. Doorgaan met een medewerker minder was ook geen optie, we werken al zo efficiënt mogelijk en stoppen er zelf heel veel uren in. De werkdruk nog hoger kan echt niet.

We hadden verwacht dat we tot ons pensioen in de bakkerij zouden staan, maar we maken de vlucht naar voren en sluiten de zaak.’’ 

Anita heeft voor het eerst van haar leven een cv gemaakt. ,,Niet de eerste grote switch die ik maak. Toen we maar een bakker hadden, heb ik in de bakkerij gewerkt. De eerste nacht was heel zwaar. Ik moest na een paar uur even gaan zitten en ik kon alleen maar uitvoeren wat Ad zei dat ik moest doen. Maar het went en dat zal nu niet anders zijn.’’

Ad moet dat nog doen en daarna gaat hij voor het eerst in 35 jaar solliciteren. Hij had nooit gedacht dat hij iets anders dan bakker zou zijn. ,,Ik ben niet zo van het banket, maar meer van het brood. Dat is chemie. Meel of bloem, water en gist en drie en een half uur later heb je brood. Een heel dynamisch proces waarbij van alles mis kan gaan. Bakker zijn is een manier van leven.’’

PLAN B Anita: ,,Ik zie mezelf niet als slachtoffer. We moeten zorgen dat we het voor onszelf oplossen. We werken nu aan Plan B en als dat niet werkt maken we desnoods een Plan C. 

Ik weet wel dat ik de klanten ontzettend ga missen. De gemoedelijkheid van het werken in de winkel, het dienstverlenend bezig zijn. Een luisterend oor bieden. Voordat ik mijn man ontmoette werkte ik in een ziekenhuis en ging ik bij patiënten bloed afnemen. Luisteren zat er toen al in. Ik ben echt geïnteresseerd in mensen.’’ Ad: ,,Deze winkel heeft ook een sociale functie, mijn vrouw is een aanspreekpunt voor de buurt.’’

AANPOTEN Ad: ,,Ik heb nog steeds lol in mijn werk, maar de bakkerij wil ik niet meer in. Een ander doet het toch op zijn eigen manier. En het is aanpoten hoor, het is een manier van leven. Veel sociaal leven naast de bakkerij heb je niet. Het is heerlijk als ik een nachtje door kan slapen.’’ 

Ze houden allebei van rockmuziek en herinneren zich nog hoe het ging toen ze naar een concert van Bon Jovi waren geweest. Ad lacht: ,,Na het concert door naar de bakkerij.’’ Anita: ,,Een baan voor 32 uur klinkt bijna als vakantie. Alleen de reistijd, daar zie ik tegenop. Nu dalen we de trap af, gaan we de deur door en zijn we op het werk.’’

GENIETEN De laatste weken in de winkel en de bakkerij willen de bakker en zijn vrouw vooral genieten. Ad stort zich nog een keer op de stollen, een product waar hij heel trots op is. ,,Die vragen veel aandacht en geduld en zijn bekend in de hele regio.’’ Hij bakt voor de laatste keer zijn geroemde koolhydraatarme crackers. En na de kerst bakt hij nog een keer oliebollen. Anita: ,,December is een heel leuke maand voor de bakker, maar het gaat ook heel moeilijk worden, dit keer.’’

ONZEKER Het ontmantelen van de winkel en de bakkerij staan gepland voor de eerste twee weken van het nieuwe jaar. ,,Het is heel onzeker hoe het gaat lopen. We doen alles stap voor stap, maar half januari hopen we wel weer aan het werk te zijn.’’