Demonstraties in Zeist gaan door

Klimaatactivisten hebben niets beters te doen

ZEIST ‘Demonstratie Utrechtseweg Zeist’ meldt de P2000-pieper. Nieuws kun je het nauwelijks meer noemen. Het is de twaalfde demonstratie op rij. Geen aandacht aan besteden, luisteren naar opmerkingen als ‘de waterspuit erop’ en ‘hebben die mensen niets beters te doen’. Of toch maar even vragen waarom deze klimaatactivisten hun pijlen keer op keer richten op Zeist?

door Carolien Paasman

Een kleine groep demonstranten heeft zich opgesteld voor het directiegebouw van Pensioenfonds Zorg en Welzijn aan de Utrechtseweg. Het zijn mensen die zich hebben aangesloten bij Extinction Rebellion (XR) en Christian Climate Action Nederland (CCA). Ze houden zich aan de coronaregels en staan met mondkapjes voor op gepaste afstand van elkaar. Een huisarts, een psychiater, een predikant; allemaal mensen die pensioen opbouwen bij de op een na grootste pensioenbelegger van Nederland en er geen vrede mee hebben dat hun geld wordt geïnvesteerd in fossiele brandstoffen.

Vijftien man hooguit, opgesteld naast het fietspad op de stoep, en zo dat voetgangers er gemakkelijk langs kunnen. 

,,De politie heeft ons net verwijderd uit de hal,’’ vertelt een jonge vrouw, Rozemarijn van ‘t Einde. Ze zit op de grond en maakt zich bekend als de woordvoerder van het gezelschap. ,,Via mijn loon -ik ben in dienst als geestelijk verzorger bij het Leger des Heils in Utrecht- zwengel ik de klimaatcrisis aan. Juist de mensen die heel kwetsbaar zijn worden de grootste slachtoffers daarvan.’’ 

Door de megafoon spreekt een actievoerder over een ,,hongersnood van Bijbelse proporties. We zitten middenin een klimaatcrisis.’’

Predikant

Rozemarijn (29) is predikant en heeft inderdaad niets beters te doen, benadrukt ze. ,,Dit is belangrijker, De verandering moet bij de grote geldstromen vandaan komen, We moeten de klimaatcrisis structureel aanpakken.’’ Dat haar pensioenfonds belegt in fossiele brandstoffen ervaart ze als ,,morele mishandeling. Het pensioenfonds dwingt mij hiertoe, ik kan er verder niets aan doen.’’ Ze krijgt niet alleen positieve reacties op haar deelname aan acties. ,,Een aantal collega’s is er kritisch op, maar dat weerhoudt mij er niet van.’’

Actiegetoeter

Aanzwellend actiegetoeter maakt een normaal gesprek onmogelijk. Uit de megafoon schalt het verhaal van Madagascar, een eiland waarvan de bewoners niets hebben bijgedragen aan de klimaatverandering die we nu zien, maar daar wel ernstig onder lijden. 

De predikant doet niet aan alle acties mee, maar demonstreert in haar vrije tijd, en altijd vreedzaam. Ze heeft haar viool bij zich. Voordat de politie de groep verwijderde, speelde ze klezmermuziek in de hal. ,,Misschien kan ik de mensen binnen raken, zodat ze inzien wat er op het spel staat en bereid zullen zijn om te veranderen.’’

Voor de rechter

Sinds ze zich aansloot bij XR en CCA komt ze regelmatig in aanraking met de politie. ,,Ik heb het er voor over om me te laten arresteren. We worden opgepakt en voor de rechter gesleept omdat we opkomen voor de rechten van mensen die dat zelf niet kunnen.’’ Als predikant gaat ze soms voor in een gevangenis. ,,Ik denk dat ik nog wel naar binnen mag in de gevangenis, het zou alleen kunnen dat ik dat werk niet meer mag doen. Ik heb mijn werkgever per brief op de hoogte gebracht. Als het gevolg is, dat ik mijn werk niet meer kan doen, dan is dat maar zo. Zo belangrijk is het.’’

Korte blokkades

De man met de megafoon mobiliseert het gezelschap. Een collega informeert of Rozemarijn heeft meegekregen dat de korte blokkades beginnen. De zittende woordvoerder vraagt zich af of het gezelschap niet te dicht bij de bocht staat. ,,We willen wel blokkeren, maar geen ongelukken veroorzaken’’, verduidelijkt ze. Actievoerders lopen voorzichtig de Utrechtseweg op. Het spitsuur is begonnen, ze blokkeren de rijbaan. Een paar bestuurders zien de bui al hangen, geven gas bij en kunnen nog net langs de blokkade. Een actie van drie minuten, de demonstranten willen dat de overlast voor het verkeer beperkt blijft. Het autoverkeer staat in beide richtingen stil. Een paar kinderen roepen vanuit een auto dat ze op tijd op hockey moeten zijn. Een automobilist achteraan toetert een paar keer. ,,Het Pensioenfonds Z en W moet per direct stoppen met fossiele investeringen.’’ Na de actieleus klinkt: ,,Dankuwel. Excuses voor de overlast.’’ Exact drie minuten nadat de blokkade begon, kunnen de automobilisten hun weg vervolgen.

Massamoord

Waarom zijn deze demonstraties telkens weer in Zeist? Van ‘t Einde ziet het zo: ‘’Vanuit Zeist wordt massamoord gefinancierd. Als je het goed bekijkt, worden mensen in de armste landen opgeofferd voor de welvaart van mensen in de rijkste landen. Dat los je niet op met fietsen en vegan eten, dat vraagt om een structurele verandering. De grootste gevolgen van de klimaatcrisis raken vooral de kwetsbaarste mensen. Het hoofdkantoor van de op een na grootste klimaatcrisisfinancier staat hier, in Zeist.’’

Maandag moet Van ‘t Einde zich voor de rechtbank in Utrecht verantwoorden. Lokaal- of huisvredebreuk wordt haar ten laste gelegd. ,,Ik kan niet anders dan me vreedzaam verzetten en doen wat nodig is.’’ Ze hoopt op vrijspraak, een uitspraak bij een vergelijkbare zaak was: schuldig zonder straf. ,,Ik mag wel actievoeren en werken in de gevangenis. Ze zijn op de hoogte van mijn arrestaties en dat is oké. Het kan alleen na veroordeling een probleem worden. Als dat zo is, ben ik bereid om de gevolgen te dragen.’’